a co tam
  • miesiąc
    30.05.2007
    30.05.2007
    Czy wyraz Miesiąc bywał używany jako synonim Księżyca w znaczeniu, dla którego przewidziano dużą literę? Indywidualizmy z opowiadań sci-fi czy skeczów kabaretowych są do wyobrażenia i zaakceptowania na tych specyficznych poziomach przekazu, ale czy bywały teksty o Srebrnym Globie pisane zupełnie na poważnie, np. o lądowaniu na Miesiącu, geologii (orbicie, zaćmieniu) Miesiąca?
    A w znaczeniu (ogólniejszym, ale wciąż astronomicznym) 'satelita', np. miesiące galileuszowe?
  • „miękkie w

    16.05.2024
    16.05.2024

    Chciałbym poprosić o krótki opis miękkiego „wь” w języku polskim, które nie istnieje w formach rzeczownikowych słów, ale ujawnia się we fleksji, na przykład Wrocław ale Wrocławiu, także w słowach takich jak czerw/czerwie albo paw/pawie. Czemu miękkie „wь” zanikło w mianowniku, a nie zrealizowało się jako „j”, jak na przykład „Wrocławj” albo „pawj”? Analogicznie jest chyba w przypadku niektórych słów z „b” na końcu, jak np „gołąb”, którego liczba mnoga brzmi u nas „gołębie”, podczas gdy np w słowackim mamy odmianę po twardej spółgłosce: „holuby”.

  • modzić – modzony?
    2.02.2005
    2.02.2005
    W Wielkim słowniku ortograficzno-fleksyjnym J. Podrackiego (i tylko tam) uznana jest przechodniość czasownika modzić i występuje hasło modzony. Moja definicja modzić to ‘intensywnie myśleć nad czymś, szukać rozwiązania, robić plany’. Tak jak nie ma form myślony od myślenia ani kombinowany od kombinowania (jest taka forma, ale dla innego znaczenia czasownika kombinować), tak sądzę nie ma modzony (chyba, że jest jeszcze inne, „tajemne” znaczenie tego czasownika).
    Proszę o opinię w tej sprawie.
  • Muriaty i szagriaty
    15.01.2020
    15.01.2020
    Może nie tyle pytanie, co próba częściowej odpowiedzi na zasadne pytanie Czytelnika/czki z 18.12.2007 r. o – delikatnie mówiąc – nietrafne użycie słów muriaty i szagriaty w polskiej wersji znanej piosenki biesiadnej. Nie będę tak elokwentny jak autor odpowiedzi [https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/muriaty-i-szagriaty;8770.html], pan Piotr Sobotka z UMK; ograniczę się do paru uwag. Pierwowzór utworu to popularna pieśń cygańska. W oryginale jest tam słowo szatraty – forma zależna rzeczownika szatra (namiot). Drugie słowo też ma źródło cygańskie.
  • Myślnik między zdaniami składowymi
    6.07.2016
    6.07.2016
    Szanowni Państwo,
    mam wątpliwości interpunkcyjne co do zdań: Zrobić – zrobię, tylko nie wiem kiedy, Gdy przyjadę, pójdę do biblioteki(,) i tam mnie znajdziesz.
    W pierwszym myślnik wydaje mi się najlepszym rozwiązaniem, w drugim nie jestem pewien. Gdyby zmienić szyk, tak żeby zdanie podrzędne Gdy przyjadę znalazło się na drugim miejscu, nie byłoby wątpliwości, że trzeba je obustronnie oddzielić przecinkiem. A co w takiej wersji?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • nadpisać
    30.05.2013
    30.05.2013
    Witam!
    W ostatnim czasie wzbudziło moją wątpliwość słowo nadpisać. Funkcjonuje ono już dłuższy czas w języku polskim i wydaje się być dosyć dobrze zakorzenione, jednak nie jestem przekonany co do jego poprawności. Jeśli dobrze zauważyłem, jest ono kalką angielskiego overwrite, i wydaje mi się, że podczas tłumaczenia zostało zatracone oryginalne znaczenie, a dla osoby, która pierwszy raz spotyka się z tym słowem może być ono niejasne. Czy powinno się używać innego synonimu tego słowa?
  • Na strychu mam w szafie sukienkę wisieć
    29.12.2014
    29.12.2014
    Szanowni Państwo,
    od pewnego czasu moi Rodzice zaczęli stosować pewną formę językową, która wydaje mi się wyjątkowo nienaturalna (a może wręcz pochodzącą z języka niemieckiego?) i upierają się, że przecież jest ona zupełnie normalna i funkcjonuje w języku codziennym. Chodzi o wyrażenia typu „Na strychu mam w szafie sukienkę wisieć”, „W garażu na posadzce mam klucze leżeć”. Czy stosowanie takich wyrażeń jest dopuszczalne?
    Pozdrawiam ciepło
    Czytelniczka
  • naturalnie(,)

    15.12.2020
    15.12.2020

    Dzień dobry,

    Naturalnie(,) nie pozostawało mi nic innego, jak przenieść się tam za nią - czy tu powinien znaleźć się przecinek?

    Pozdrawiam!

  • nazwa na dyplomie
    4.11.2014
    4.11.2014
    Niedawno zdobyłem dyplom studiów magisterskich, na tym dyplomie z niewiadomych mi przyczyn nazwa kierunku jest napisana wielką literą Ekonomia, tak samo wielką literą jest napisana specjalność Ekonomika transportu. Proszę o odpowiedz czy jest to błąd, czy może jakaś nieznana mi zasada pisowni z wielkiej litery?
  • nazwy cmentarzy
    10.03.2009
    10.03.2009
    Szanowni Państwo!
    Znam regułę dotyczącą pisowni takich nazw, jednak nie rozumiem, dlaczego inaczej trzeba zapisać cmentarz Rakowicki i np. Cmentarz Łyczakowski. Od czego to zależy i jak ten problem potraktować w tekście do druku, gdy nawet w tytułach książek można spotkać różny zapis? Stosowanie różnych wariantów może sprawić wrażenie, że nawet autor nie wie, jak to zapisać.
    Agnieszka Kajak
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego